Als dga weer terug naar de IB?
Geplaatst op: 18-10-2022, 13:32:07
De mantra in de politiek is al jaren dat de fiscale verschillen tussen werknemers, IB-ondernemers en dga’s kleiner moeten worden. In de recente plannen is de uitwerking daarvan vooral dat er een bijzonder gure fiscale wind opsteekt voor dga’s en bv’s.
Natuurlijk spelen er bij de keuze tussen IB-onderneming of bv meer overwegingen dan alleen fiscale zaken. Maar als u kijkt naar het politieke klimaat, lijkt de IB-ondernemer toch wat beter af te zijn.
Bij de presentatie van de Voorjaarsnota eerder dit jaar zal menig dga zich al in de koffie verslikt hebben bij het lezen van de plannen. De coalitie was op zoek naar geld, en vond dat onder meer in het terugschroeven van de winstgrens voor het lage VPB-tarief. Ook werd aangekondigd dat er vanaf 2024 twee tarieven komen in box 2 van de IB.
Hogere heffing op vermogen
En afgelopen Prinsjesdag was het beeld min of meer hetzelfde. Naast het verlagen van de winstgrens gaat het lage VPB-tarief ook omhoog, van 15% naar 19%. Bovendien zet het kabinet een streep door de zogeheten doelmatigheidsmarge die dga’s mogen gebruiken bij het bepalen van hun gebruikelijk loon. Dit komt erop neer dat veel dga’s een hoger salaris moeten opgeven in de loonaangifte en dus meer belasting gaan betalen. Verder komt het toptarief in box 2 hoger uit dan eerder gemeld: niet 29,5%, maar 31%.
Dit past in de politieke ontwikkelingen, waarin de roep om een hogere heffing op vermogen klinkt. Daarbij speelt ook nog het wetsvoorstel dat ‘excessieve’ leningen van dga’s bij hun eigen bv’s aanpakt. Schulden boven een bedrag van € 700.000 (exclusief eigenwoningleningen) zijn straks belast als inkomen in box 2. De Tweede Kamer heeft het voorstel onlangs tamelijk geruisloos aangenomen.
Het mes gaat flink in de zelfstandigenaftrek
Beeld voor IB-ondernemers
Wat dat betreft is het beeld voor IB-ondernemers een stuk minder heftig. Het tarief in de eerste schijf van box 1 daalt komend jaar verder, naar 36,93%. Wel gaat het mes flink dieper in de zelfstandigenaftrek, en daalt het aftrektarief voor deze aftrek en de mkb-winstvrijstelling steeds verder.
Ook verdwijnt de middelingsregeling en mag de IB-ondernemer geen oudedagsreserve meer opbouwen. Tegelijkertijd blijft de mkb-winstvrijstelling op 14% en wordt er behalve aan de zelfstandigenaftrek niet getornd aan de andere vormen van ondernemersaftrek.
Van dga naar IB-ondernemer
Het lijkt niet waarschijnlijk dat het politieke sentiment snel een andere wending zal nemen. Daarmee dringt de vraag zich op: is het niet onderhand tijd om van dga weer IB-ondernemer te worden? Puur fiscaal gezien misschien wel. Momenteel is het minimale gecombineerde tarief voor een dividenduitkering 37,87% (15% VPB en 26,9% in box 2). In 2023 wordt dat 40,79%, omdat het lage VPB-tarief stijgt naar 19%.
Een dga die een dividenduitkering krijgt, loopt de heffingskorting mis
Omslagpunt gaat omhoog
Intussen is voor de IB-ondernemer duidelijk dat het tarief in de eerste schijf juist daalt, naar 36,93% in 2023. Hoe die ontwikkeling verder gaat is nu nog onduidelijk, maar een verhoging ligt niet erg voor de hand.
Wat ook nog meespeelt is het voorstel om de algemene heffingskorting aan te passen. Deze korting hangt af van de hoogte van het inkomen, en het plan is om vanaf 2025 daarbij ook inkomen uit box 2 en box 3 mee te laten tellen. Voor een dga die een dividenduitkering krijgt, is de kans dus groot dat hij de heffingskorting misloopt.
Dit jaar is een bv fiscaal voordeliger dan een IB-onderneming bij een winst van ongeveer € 100.000. Door de aanscherping van de VPB-tarieven zal het omslagpunt waarschijnlijk omhooggaan.
Meer dan alleen fiscaliteit
De fiscaliteit is belangrijk, maar er speelt uiteraard meer. Een belangrijk voordeel van een bv blijft dat dit een rechtspersoon is. Dat maakt het een stuk moeilijker om de ondernemer ‘achter de bv’ privé aansprakelijk te stellen. Want de grondregel is dat alleen de bv aansprakelijk is.
Bij een IB-ondernemer kunnen schuldeisers veel sneller bij privé-eigendommen. Ook biedt de bv de mogelijkheid om geld in de onderneming te laten (dat dan niet meetelt voor de heffing in box 3) of een lening af te sluiten bij de eigen bv. Een eenmanszaak biedt dit soort financiële flexibiliteit niet.
Een geruisloze terugkeer
De IB kent een faciliteit om bijvoorbeeld een eenmanszaak fiscaal geruisloos in te brengen in een bv. De VPB kent ook een dergelijke faciliteit, voor een geruisloze omzetting van een bv in een IB-onderneming. Een van de eisen daarbij is dat de aandeelhouders van de bv de onderneming zelf voortzetten. Op de bv rust in principe nog een toekomstige belastingclaim, bijvoorbeeld op nog niet uitgekeerde winsten. Voor deze claim wordt een ‘terugkeerreserve’ gevormd op de balans van de nieuwe IB-onderneming. Deze reserve kan zowel positief als negatief zijn.
Bron: verdiepingsartikel van 11 oktober 2022 op www.rendement.nl